Page 70 - 60 ปี สศค

การคลัังแลัะภาษีี

6. บทสัรุปแลัะนัยเชิิงนโยบาย

บทความฉบับนี�ได้นำเสนอแนวคิดสำห้รับการวิเคราะห้์ความเสี�ยง “รัฐติ้องดำเนินนโยบายการคลัง การจัดทำงบป็ระมาณ์ การจัดห้า
ทางการคลังจากมุมมองเชื้ิงวิชื้าการติ่าง ๆ ได้แก่ (1) ภาระดอกเบี�ย (2) รายได้ การใชื้้จ่าย การบริห้ารการเงินการคลัง และการก่อห้นี�
ความยั�งย้นทางการคลัง (3) ความสัมพันธ์ระห้ว่างระดับห้นี�กับการขยายติัว อย่างมีป็ระสิทธิภาพ โป็ร่งใสและติรวจสอบได้ ทั�งนี� ตามหลััก
ทางเศรษฐกิจ และ (4) ระบบสัญญาณ์เติ้อนภัยทางการคลังล่วงห้น้า การรักษาเสถุ่ยรภาพื่แลัะการพื่ัฒนึ่าท้างเศรษฐกิจัอย�างยั�งยืนึ่ และ

เพ้�อทำให้้เห้็นภาพรวมในการป็ระเมินว่า ป็ระเทศไทยยังมี Fiscal Space ห้ลักความเป็็นธรรมในสังคม และติ้องรักษาวินัยการเงินการคลัง
เพ้�อรองรับการดำเนินนโยบายทางการคลังแบบขยายติัวเพ้�อเป็็นเสาห้ลัก ติามที�บัญญัติิในพระราชื้บัญญัติินี�...”
ในการป็ระคับป็ระคองเศรษฐกิจของป็ระเทศไทยท่ามกลางความย้ดเย้�อ นอกจากนี� บทบัญญัติิมาติรา 50 ที�ให้้อำนาจคณ์ะกรรมการฯ ใน
ของสถานการณ์์การแพร่ระบาดของโรค COVID-19 อีกห้ร้อไม่ ซึ่้�งมุมมอง การพิจารณ์ากำห้นดกรอบการบริห้ารห้นี�สาธารณ์ะที�มีความเห้มาะสม
ทั�ง 4 ด้านดังกล่าวสะท้อนทิศทางสนับสนุนระดับความเสี�ยงที�ยังอย้่ ติ่อสถานการณ์์ทางเศรษฐกิจและสังคม ณ์ เวลานั�น ๆ แติ่จะติ้องมีการ
ในระดับบริห้ารจัดการได้ ภายใติ้การติิดติามและวิเคราะห้์อย่างใกล้ชื้ิด ทบทวนอย่างน้อยทุกสามป็ี เป็็นการออกแบบกฎีห้มายที�เห้มาะสมเพ้�อ
แสดงถ้ง Fiscal Space สำห้รับดำเนินนโยบายการคลังแบบขยายติัว เอ้�อให้้รัฐสามารถพิจารณ์าดำเนินนโยบายการคลังแบบสวนทางกับวัฏจักร
เพิ�มเติิมที�ยังคงมีอย้่ เศรษฐกิจได้อย่างมีป็ระสิทธิภาพและยั�งย้น ผ่านการดำเนินนโยบายการคลัง
ในกรณ์ีของป็ระเทศไทย บทบัญญัติิมาติรา 50 แห้่งพระราชื้บัญญัติิ แบบขยายติัวโดยยอมแบกรับความเสี�ยงเพิ�มข้�นเพ้�อรักษาเสถียรภาพ

วินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 (พ.ร.บ.วินัยการเงินการคลังฯ) ได้ ของระบบเศรษฐกิจไว้ในยามที�ป็ระเทศเกิดวิกฤติ และเม้�อสถานการณ์์
กำห้นดให้้คณ์ะกรรมการนโยบายการเงินการคลังของรัฐ (คณ์ะกรรมการฯ) กลับเข้าส้่สภาวะป็กติิ จ้งดำเนินนโยบายการคลังแบบห้ดติัวเพ้�อรักษา
ซึ่้�งมีนายกรัฐมนติรีเป็็นป็ระธาน ป็ระกาศกำห้นดสัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะ วินัยการคลังไว้ในระยะยาว
ติ่อ GDP เพ้�อใชื้้เป็็นกรอบในการบริห้ารห้นี�สาธารณ์ะ และกำห้นดให้้มี อน้�ง บทความฉบับนี�มีวัติถุป็ระสงค์เพ้�อนำเสนอมุมมองเชื้ิง
การทบทวนสัดส่วนดังกล่าวอย่างน้อยทุกสามป็ี ทั�งนี� ณ์ วันที� 7 มิถุนายน วิชื้าการติ่าง ๆ เพ้�อชื้ี�ให้้เห้็นว่า ในชื้่วงวิกฤติภาครัฐจะสามารถแบกรับ
2561 (ซึ่้�งเป็็นชื้่วงก่อนเกิดการแพร่ระบาดของโรค COVID-19) คณ์ะ ความเสี�ยงในกรณ์ีมีความจำเป็็นติ้องดำเนินนโยบายการคลังเพิ�มเติิมได้
กรรมการฯ ได้ป็ระกาศกำห้นดกรอบสัดส่วนดังกล่าวไว้ที�ไม่เกินร้อยละ 60 ห้ร้อไม่ อย่างไรก็ดี ในทางป็ฏิบัติิแล้ว ทุกรัฐบาลจะติ้องคำน้งถ้งลักษณ์ะ

ในขณ์ะที�สัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP ล่าสุด ณ์ สิ�นเด้อนเมษายน และวัติถุป็ระสงค์ของโครงการก้้เงิน เพ้�อให้้เกิดป็ระโยชื้น์ส้งสุดติ่อ
2564 ได้เพิ�มข้�นมาอย้่ที�ร้อยละ 54.91 เข้าใกล้กรอบสัดส่วนที�ป็ระกาศ การพัฒนาป็ระเทศ รวมไป็ถ้งป็ระเด็นของภาระดอกเบี�ยที�อาจทำให้้วงเงิน
กำห้นดไว้มากข้�น งบป็ระมาณ์รายจ่ายสำห้รับโครงการลงทุน ห้ร้อรายจ่ายสวัสดิการสำห้รับ
ทั�งนี� ในป็ี 2564 คณ์ะกรรมการฯ จะติ้องทบทวนความเห้มาะสมของ กลุ่มเป็ราะบางติ่าง ๆ ลดลงป็ระกอบการพิจารณ์าด้วย
กรอบสัดส่วนร้อยละ 60 ห้ลังจากป็ระกาศใชื้้ไป็แล้ว 3 ป็ี ติามที�กฎีห้มาย
กำห้นด โดยห้ากคณ์ะกรรมการฯ พิจารณ์าแล้วเห้็นควรให้้มีการป็รับเพิ�ม บรรณานุกรม:
Baldacci, E., Petrova, I., Belhocine, N., Dobrescu, G., & Mazraani S.
กรอบสัดส่วนดังกล่าวข้�น ก็สามารถดำเนินการได้แม้ว่าจะทำให้้ระดับ (2011). Assessing Fiscal Stress. International Monetary Fund Working
ห้นี�สาธารณ์ะของป็ระเทศไทยเพิ�มข้�นส้งกว่าอดีติที�ผ่านมา แติ่ยังอย้่ใน Paper.
Butkus, M., & Seputiene, J. (2018). Growth Effect of Public Debt: The
ขอบเขติความเสี�ยงที�บริห้ารจัดการได้ (ภายใติ้การติิดติามและวิเคราะห้์ Role of Government Effectiveness and Trade Balance. Economies.

อย่างใกล้ชื้ิด) และเห้มาะสมกับสถานการณ์์ทางเศรษฐกิจห้ลังจากเกิดการ Caner, M., Grennes, T., Geib, F., K. (2010). Finding the Tipping Point
– When Sovereign Debt Turns Bad. World Bank Policy Research
แพร่ระบาดของโรค COVID-19 ที�ภาคการคลังควรติ้องเป็็นเสาห้ลักใน Working Paper 5391.
การป็ระคับป็ระคองเศรษฐกิจของป็ระเทศไทยอย่างติ่อเน้�อง สอดคลั้องกับ Cecchetti, S., G., Mohanty, M., S., & Zampolli, F. (2011). The Real
Effects of Debt. BIS Working Papers No 352.
เจัตนึ่ารมณ์์ของ พื่.ร.บ.วินึ่ัยการเงินึ่การคลัังฯ ซึ่่�งมาตรา 6 บัญญัติไว้ว�า Ostry, J., Ghosh, A., R., Kim, J., I., Qureshi, M., S. (2010). Fiscal
Space. IMF Staff Position Note SPN/10/11.
Reinhart, C., M., & Rogoff, K. (2010). Growth in a Time of Debt.
American Economic Review: Papers & Proceedings 100 (May 2010):
573-578.

68 60 ปี วิวัฒน์การเงินการคลังไทย สู่ก้าวต่อไปเพื่อเศรษฐกิจสมดุล