Page 66 - 60 ปี สศค

การคลัังแลัะภาษีี

3. ความยั�งยืนทางการคลััง

ทฤษฎีีความยั�งย้นทางการคลัง (Debt Sustainability) เป็็นกรอบ กรอบแนวคิดดังกล่าวยังได้แบ่งป็ัจจัยที�ส่งผลติ่อการเป็ลี�ยนแป็ลง
แนวคิดห้น้�งที�นิยมใชื้้ในการวิเคราะห้์ระดับเพดานห้นี�สาธารณ์ะ (Debt ของสัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP ออกได้เป็็น 2 ส่วน ได้แก่ (1) ปัจัจััย

Limits) ที�เห้มาะสม โดยอย้่บนสมมติิฐานว่า ในชื้่วงที�ระดับห้นี�สาธารณ์ะ จัากการจััดท้ำงบประมาณ์ แบบเกินดุลห้ร้อขาดดุล ซึ่้�งจะทำให้้ระดับ
ติ่อ GDP (d) อย้่ในระดับติ�ำ รัฐบาลย่อมมีพ้�นที�ว่างในการจัดทำ ห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP ลดลงห้ร้อเพิ�มข้�นเท่ากับ pb และ (2) ปัจัจััยจัาก
งบป็ระมาณ์แบบขาดดุลได้ แติ่ห้ากระดับห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP เพิ�มส้ง ส�วนึ่ต�างระหว�างอัตราดอกเบ่�ยกับอัตราการขยายตัวท้างเศรษฐกิจั ซึ่้�งมี
เร้�อย ๆ จะนำไป็ส้่ระดับห้น้�งที�รัฐบาลจำเป็็นติ้องรักษาวินัยผ่านการ ความสำคัญเน้�องจากแม้ว่าในกรณ์ีที�ไม่มีการก่อห้นี�ให้ม่เพิ�มเติิม อย่างไรก็ดี
จัดทำงบป็ระมาณ์แบบเกินดุลเพิ�มข้�นเพ้�อชื้ำระห้นี�ในอดีติ อย่างไรก็ดี รัฐบาลยังคงจำเป็็นติ้องรับภาระในการชื้ำระดอกเบี�ยของห้นี�ที�ก่อข้�นใน
การข้�นอัติราภาษีเพ้�อเพิ�มรายได้ให้้กับรัฐบาลจะสามารถทำได้เพียง อดีติ ซึ่้�งส่งผลให้้ระดับห้นี�คงค้างเพิ�มข้�นเท่ากับ r*d ในขณ์ะที�ป็ัจจัยด้าน
ระดับห้น้�งเท่านั�น เน้�องจากอัติราภาษีที�ส้งเกินไป็อาจส่งผลกระทบติ่อ การขยายติัวทางเศรษฐกิจ (สมมติิให้้อัติราการขยายติัวทางเศรษฐกิจ
การขยายติัวทางเศรษฐกิจ และทำให้้ผลการจัดเก็บรายได้ของรัฐบาลลดลง เท่ากับร้อยละ g) ย่อมส่งผลให้้สัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP ลดลง
ได้ สะท้อนถ้งขีดจำกัดของการจัดทำงบป็ระมาณ์แบบเกินดุล แม้ว่ารัฐบาล เท่ากับ g*d ห้ร้อกล่าวได้ว่า ป็ัจจัยจากส่วนติ่างระห้ว่างอัติราดอกเบี�ยกับ

จะติ้องการรักษาวินัยการคลังโดยเฉพาะในกรณ์ีที�ระดับห้นี�สาธารณ์ะ อัติราการขยายติัวทางเศรษฐกิจจะส่งผลกระทบให้้ระดับห้นี�สาธารณ์ะติ่อ
ติ่อ GDP อย้่ในระดับส้งมากก็ติาม ทั�งนี� ห้ลักการดังกล่าวสามารถ GDP เพิ�มข้�นห้ร้อลดลงเท่ากับ (r-g)*d ดังนั�น ห้ากป็ัจจัยจากการจัดทำ
แสดงเป็็นกราฟื้ฟื้ังก์ชื้ันที�แสดงความสัมพันธ์ระห้ว่างระดับห้นี�สาธารณ์ะ งบป็ระมาณ์แบบเกินดุลห้ร้อขาดดุล (pb ห้ร้อ -pb) มีค่าส้งกว่าป็ัจจัย
กับนโยบายการจัดทำงบป็ระมาณ์ ซึ่้�งสะท้อนการจัดทำงบป็ระมาณ์แบบ จากส่วนติ่างระห้ว่างอัติราดอกเบี�ยกับอัติราการขยายติัวทางเศรษฐกิจ
ขาดดุลห้ร้อเกินดุล (เบ้�องติ้น) (Primary Balance: PB) ติ่อ GDP (pb) (r-g)*d สัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP ย่อมป็รับติัวลดลง และในทาง
ที�เห้มาะสม ณ์ สัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP (d) ในระดับติ่าง ๆ (Primary กลับกันห้ากป็ัจจัยจากการจัดทำงบป็ระมาณ์แบบเกินดุลห้ร้อขาดดุลมีค่า
Balance Reaction Function) ได้ติามภาพที� 2 (1) ติ�ำกว่าป็ัจจัยจากส่วนติ่างระห้ว่างอัติราดอกเบี�ยกับอัติราการขยายติัวทาง
เศรษฐกิจ สัดส่วนห้นี�สาธารณ์ะติ่อ GDP จะป็รับติัวส้งข้�น [ภาพที� 2 (2)]

ภาพื่ท้� 2 รายลัะเอ้ยดเก้�ยวกับทฤษฎ้ความยั่งย่นี้ทางการคลััง

(1) ความสัมพื่ันี้ธ์ระหว่างระดับหนี้ี�สาธารณ์ะกับนี้โยบายการจัดทำางบประมาณ์ (2) ปัจจัยการเปลั้�ยนี้แปลังของสัดส่วนี้หนี้ี�สาธารณ์ะต่อ GDP

ท้�มา: Ostry et al. (2010)

64 60 ปี วิวัฒน์การเงินการคลังไทย สู่ก้าวต่อไปเพื่อเศรษฐกิจสมดุล