Page 141 - 60 ปี สศค
P. 141
1. บทนำ
รอบรู� เข้�าใจ กัารคุ้้�มิคุ้รองผู้ลัประโยชน์ที่างกัารเงินไที่ย การคุ้มครองผลป็ระโยชื้น์ทางการเงินเป็็นระบบที�มีส่วนสำคัญใน ระบบธนาคารลดลง ป็ระชื้าชื้นแห้่ถอนเงินออกจากสถาบันการเงินจน
แลัะสิ่ากัลั การกำกับด้แลและเสริมสร้างเสถียรภาพของระบบการเงิน ซึ่้�งป็ระกอบ ทำให้้สถาบันการเงินขนาดให้ญ่ติ้องป็ิดติัวลง อีกทั�งภาครัฐได้เริ�มติระห้นัก
ไป็ด้วยกฎีห้มาย ข้อบังคับ และวิธีทางป็ฏิบัติิอ้�น ๆ ที�กำห้นดข้�นมา ถ้งความจำเป็็นในการกำห้นดนโยบายติ่าง ๆ และการติรากฎีห้มายที�
เพ้�อกำกับด้แลและสร้างความมั�นใจให้้กับบุคคล รวมถ้งเพ้�อรองรับ เกี�ยวข้องกับการคุ้มครองผลป็ระโยชื้น์ทางการเงิน เพ้�อรองรับความเสี�ยง
ความเสี�ยงและความไม่แน่นอนในอนาคติเกี�ยวกับผลิติภัณ์ฑ์์ทางการเงิน และความเสียห้ายที�จะเกิดข้�นให้้กับระบบสถาบันการเงินและป็ระชื้าชื้น
ร้ป็แบบติ่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็็นสินทรัพย์ การลงทุน การออม การป็ระกันภัย ในป็ี 2552 ได้มีการจัดติั�ง International Association of Deposit Insurers
และเงินฝืาก ซึ่้�งเป็็นระบบที�มีส่วนสำคัญในการชื้่วยให้้ภาครัฐสามารถ (IADI) ซึ่่�งเป็นึ่องค์กรท้่�ท้ำหนึ่้าท้่�กำหนึ่ดหลัักการสำคัญท้่�เป็นึ่มาตรฐานึ่
ด้แลผลป็ระโยชื้น์ทางการเงินให้้กับป็ระชื้าชื้นได้อย่างมีป็ระสิทธิภาพ สากลัของระบบการคุ้มครองเงินึ่ฝากท้่�ม่ประสิท้ธิผลั (Core Principles
ในอดีติที�ผ่านมามีห้ลายป็ระเทศทั�งในภ้มิภาคอเมริกา ยุโรป็ และเอเชื้ีย for Effective Deposit Insurance Systems) และในป็ี 2554 ได้มีการ
ติ่างเผชื้ิญกับสถานการณ์์ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ และการเกิด จัดติั�ง International Association of Insurance Supervisors (IAIS)
วิกฤติการณ์์ทางเศรษฐกิจ เชื้่น การล่มสลาย ซึ่่�งเป็นึ่องค์กรท้่�ท้ำหนึ่้าท้่�กำหนึ่ดหลัักปฏิบัติ
ของติลาดหุ้้นในสห้รัฐอเมริกา ห้ร้อ Wall Street มาตรฐานึ่สากลัสำหรับการกำกับด่แลัธุรกิจั
Crash ในป็ี 2472 การเกิดวิกฤติการณ์์ ประกันึ่ภัย (Insurance Core Principles)
ทางการเงิน ในป็ี 2551 การเกิดวิกฤติการณ์์ จ้ดิเร้ิ�มีตุ้้นของการ้ค้้มีคร้อง เป็นึ่ต้นึ่ นึ่อกจัากนึ่่� องค์กรเพื่ื�อความร�วมมือแลัะ
ห้นี�สาธารณ์ะในยุโรป็ในป็ี 2552 รวมถ้งการเกิด ผ่ลปร้ะโย์ช้น์ที่างการ้เงิน การพื่ัฒนึ่าท้างเศรษฐกิจั (OECD) ได้กำห้นด
วิกฤติเศรษฐกิจในเอเชื้ีย ในป็ี 2540 โดยนำ จึงเร้ิ�มีมีาจากการ้กำหนดิ ห้ลักการในการกำกับด้แลผลป็ระโยชื้น์ทาง
ไป็ส้่ความติกติ�ำทางเศรษฐกิจและก่อให้้เกิด นโย์บาย์เพื่่�อลดิผ่ลกร้ะที่บ การเงินในป็ี 2554 (OECD, 2018) เพ้�อนำไป็
ผลกระทบในวงกว้าง ไม่ว่าจะเป็็นการเกิด ใชื้้เป็็นแนวทางป็ฏิบัติิติามห้ลักสากลสำห้รับ
ภาวะเงินเฟื้้อ การขาดดุลทางการคลัง ระบบ จากการ้เกิดิวิกฤตุ้ที่าง ในภ้มิภาคเอเชื้ีย ในป็ี 2540 ป็ระเทศไทย
สถาบันการเงินขาดสภาพคล่อง ธุรกิจติ่าง ๆ การ้เงินในอดิีตุ้และพื่ัฒนา ได้เกิดวิกฤติการณ์์ทางการเงิน ห้ร้อที�เรียกกัน
ขาดทุนเลิกกิจการ และป็ัญห้าการว่างงาน เร้่�อย์มีาจนถูึงปัจจ้บัน ทั�วไป็ว่า “วิกฤติติ้มยำกุ้ง” ซึ่้�งเป็็นเห้ติุการณ์์
ทำให้้ห้ลายป็ระเทศเริ�มมีแนวคิดที�จะริเริ�ม ที�ส่งผลกระทบติ่อธุรกิจห้ลายป็ระเภท อาทิ
มาติรการติ่าง ๆ เพ้�อชื้่วยลดผลกระทบติ่อ ธุรกิจสถาบันการเงินและธุรกิจอสังห้าริมทรัพย์
ป็ระชื้าชื้น ผ้้ป็ระกอบการ และภาครัฐที�ติ้องมี เป็็นติ้น ซึ่้�งติ่อมาได้มีการติรา พื่ระราชบัญญัติ
ภาระในการฟื้้�นฟื้้เศรษฐกิจของป็ระเทศ สถุาบันึ่คุ้มครองเงินึ่ฝาก พื่.ศ. 2551 และก่อติั�ง สถุาบันึ่คุ้มครอง
จุดเริ�มติ้นของการคุ้มครองผลป็ระโยชื้น์ทางการเงินจ้งเริ�มมาจาก เงินึ่ฝาก เพ้�อเป็็นห้น่วยงานที�ทำห้น้าที�โดยเฉพาะในการด้แลคุ้มครอง
การกำห้นดนโยบายเพ้�อลดผลกระทบจากการเกิดวิกฤติทางการเงินใน ผ้้ฝืากเงิน รวมถ้งการติรา พื่ระราชบัญญัติการด่แลัผลัประโยชนึ่์
อดีติและพัฒนาเร้�อยมาจนถ้งป็ัจจุบัน เชื้่น การเกิดเห้ติุการณ์์การล้มลง ของค่�สัญญา พื่.ศ. 2551 ซึ่้�งมีที�มาจากการเกิดป็ัญห้าในภาคอสังห้าริมทรัพย์
ของติลาดหุ้้นในสห้รัฐอเมริกา ในป็ี 2472 นำมาส้่การก่อติั�ง Securities ในชื้่วงวิกฤติป็ี 2540 และการติราพระราชื้บัญญัติิคณ์ะกรรมการกำกับ
and Exchange Commission (SEC) ในป็ี 2477 เพ้�อควบคุมด้แล และส่งเสริมการป็ระกอบธุรกิจป็ระกันภัย พ.ศ. 2550 เพ้�อเพิ�มความมั�นคง
ติลาดหุ้้นของสห้รัฐอเมริกา อีกทั�งเพ้�อกำห้นดกฎีเกณ์ฑ์์สำห้รับการออก ในการสร้างห้ลักป็ระกันให้้กับผ้้เอาป็ระกันภัย โดยมีการนำห้ลักการสากล
ห้ลักทรัพย์และควบคุมกิจกรรมการแลกเป็ลี�ยน บริษัทเงินทุนและธนาคาร มาป็รับใชื้้และพัฒนาระบบการคุ้มครองผลป็ระโยชื้น์ทางการเงินให้้
ในสห้รัฐอเมริกา ติ่อมาในป็ี 2551 เกิดเห้ติุการณ์์วิกฤติการณ์์ทางการเงิน เห้มาะสมกับบริบทของป็ระเทศไทย เป็็นติ้น
ห้ร้อ Global Economic Crisis ซึ่้�งส่งผลกระทบติ่อเศรษฐกิจทั�วโลก
โดยเฉพาะในสห้รัฐอเมริกา ทำให้้ความคล่องติัวของติลาดสินเชื้้�อและ
คำสำคัญ : การคุ้มครองผลป็ระโยชื้น์ทางการเงิน ห้ลักการสำคัญสากล (Core Principles) การคุ้มครองด้านการด้แลผลป็ระโยชื้น์ของค้่สัญญา (Escrow) การคุ้มครองด้านป็ระกันภัย (Insurance)
การคุ้มครองเงินฝืาก (Deposit Protection) ป็ัญห้าภัยทางศีลธรรม (Moral Hazard)
60 ปี วิวัฒน์การเงินการคลังไทย สู่ก้าวต่อไปเพื่อเศรษฐกิจสมดุล 139