Page 104 - 60 ปี สศค
P. 104
การเงิินและการลงิทุุน
5 กั�าวิกัารเงินกัารลังที่้น: จากั FinTech ถึง DeFi
ดิร.สิ่้มิาพร มิานะสิ่ันต์
สิ่ำนักักัฎหมิาย
ปัจจุบันี้นี้วัตกรรมทางการเงินี้ (Financial Technology หร่อ FinTech) กำลัังเข้ามาม้บทบาทอย่างมาก ไม่เพื่้ยงแต่ในี้ธุรกิจสถุาบันี้การเงินี้
เท่านี้ั�นี้ แต่ยังรวมไปถุ้งบริษัทเกิดใหม่ (Startups) ต่าง ๆ โดยนี้วัตกรรมเหลั่านี้้�ลั้วนี้สร้างความคลั่องตัวของตลัาดการเงินี้แลัะทำให้ต้นี้ทุนี้การทำธุรกรรม
ทางการเงินี้ลัดลังอย่างม้นี้ัยสำคัญ นี้อกจากนี้้�ยังส่งผลัให้บุคคลัท้�ไม่สามารถุเข้าถุ้งตลัาดการเงินี้ (Underbanked) ได้รับโอกาสดังกลั่าวมากข้�นี้ กลั่าวค่อ
เป็นี้การส่งเสริมบริการทางการเงินี้ท้�ทั�วถุ้ง (Financial Inclusion) ให้เกิดข้�นี้ในี้สังคม อ้กทั�งยังเป็นี้การส่งเสริมสังคมไร้เงินี้สด (Cashless Society)
ซึ่้�งสอดคลั้องกับนี้โยบายของรัฐบาลัท้�ต้องการพื่ัฒนี้าประเทศไทยให้ก้าวเข้าส่่สังคมเศรษฐกิจดิจิทัลั (Digital Economy) แลัะนี้โยบายประเทศไทย 4.0
อย่างเต็มร่ปแบบ
อย่างไรก็ด้ ต่อมาเม่�อโลักได้ร่้จักการให้บริการทางการเงินี้การลังทุนี้ผ่านี้ตัวกลัางท้�เป็นี้แพื่ลัตฟอร์มอ้คอมเมิร์ซึ่ ท้�เดิมท้ไม่ใชิ่ผ่้ให้บริการทางการเงินี้
ท้�ได้รับใบอนีุ้ญาตให้บริการ แต่สามารถุรวมศ่นี้ย์การให้บริการในี้ลัักษณ์ะ “รวมศ่นี้ย์อย่่บนี้แพื่ลัตฟอร์ม” หร่อท้�เร้ยกว่า TechFin ได้ แนี้วทางกำกับ
ด่แลัในี้หลัายประเทศก็ได้เปลั้�ยนี้แปลังไป แลัะให้ความสำคัญกับการให้บริการในี้ลัักษณ์ะดังกลั่าวเพื่ิ�มมากข้�นี้
ลั่าสุดนี้วัตกรรมทางการเงินี้ร่ปแบบใหม่แบบไร้ตัวกลัาง หร่อท้�เร้ยกว่า DeFi (Decentralized Finance) ได้เริ�มเข้ามาม้บทบาท แลัะสร้างระบบ
การเงินี้ร่ปแบบใหม่ท้�ให้ทุกคนี้สามารถุติดต่อทำธุรกรรมทางการเงินี้ระหว่างกันี้ได้โดยตรงผ่านี้การทำงานี้ของเทคโนี้โลัย้ โดยไม่พื่้�งพื่า “ตัวกลัาง”
ในี้ร่ปแบบเดิมอ้กต่อไป ดังนี้ั�นี้ การดำเนี้ินี้การในี้ลัักษณ์ะนี้้� ในี้มุมกฎหมายยังคงเป็นี้ประเด็นี้ท้าทายสำหรับหนี้่วยงานี้กำกับด่แลัเป็นี้อย่างมาก
ดังนี้ั�นี้ จากท้�ได้กลั่าวมาในี้ข้างต้นี้ บทความฉบับนี้้�ผ่้เข้ยนี้จะอธิบายถุ้งพื่ัฒนี้าการของโลักการเงินี้แลัะกฎหมายท้�เก้�ยวข้อง โดยเริ�มจากประเด็นี้
ในี้เร่�อง FinTech คริปโทเคอร์เรนี้ซึ่้ การระดมทุนี้แบบ ICO TechFin แลัะ DeFi ตามลัำดับ
1. FinTech: จุดเริ�มตั้นการเปลัี�ยนแปลังธ์ุรกิจการเงิน
FinTech คือส�วนึ่ผสมของ “การให้บริการท้างการเงินึ่” โดย
“ใช้เท้คโนึ่โลัย่” ซึ่้�งห้มายถ้งการนำเทคโนโลยีห้ร้อโป็รแกรมคอมพิวเติอร์
มาป็ระยุกติ์ใชื้้ห้ร้อสนับสนุนการให้้บริการทางการเงิน การธนาคาร และ FinTech ค่อสิ่่วนผ่สิ่มีของ ‘การ้ให้
การลงทุนในร้ป็แบบติ่าง ๆ เชื้่น ธุรกิจสินเชื้้�อ (Lending) ธุรกิจโครงสร้าง บร้ิการ้ที่างการ้เงิน’ โดิย์ ‘ใช้้เที่คโนโลย์ี’
และบริการการชื้ำระเงิน (Payments) และธุรกิจเกี�ยวกับการลงทุนและ ซึ่ึ�งหมีาย์ถูึงการ้นำเที่คโนโลย์ีหร้่อ
ระดมทุนในลักษณ์ะติ่าง ๆ เป็็นติ้น ดังนั�น เม้�อเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาท
ในโลกการเงิน การให้้บริการทางการเงินที�ใชื้้เทคโนโลยีเป็็นติัวขับเคล้�อน โปร้แกร้มีคอมีพื่ิวเตุ้อร้์มีาปร้ะย์้กตุ้์ใช้้
มีการเป็ลี�ยนแป็ลงไป็อย่างมาก จากการมีสำนักงานสาขาในแบบเดิม ห้ร้อ หร้่อสิ่นับสิ่น้นการ้ให้บร้ิการ้ที่างการ้เงิน
“Brick-and-Mortar Branches” มาเป็็นการให้้บริการที�อย้่ในโลกออนไลน์ การ้ธนาคาร้ และการ้ลงที่้น
เป็็นห้ลัก และในบางป็ระเทศมีการพัฒนาร้ป็แบบการให้้บริการทางการเงิน ในรู้ปแบบตุ้่าง ๆ
ในร้ป็แบบ Virtual Bank ห้ร้อบางป็ระเทศอาจเรียกว่า Internet Based
Bank ซึ่้�งห้มายถ้ง สถาบันการเงิน (อาจเป็็นธนาคารห้ร้อการรวมติัวของ
กลุ่มอุติสาห้กรรมทางการเงินและธุรกิจอ้�น ๆ ที�เกี�ยวข้อง) ที�ให้้บริการและ
102 60 ปี วิวัฒน์การเงินการคลังไทย สู่ก้าวต่อไปเพื่อเศรษฐกิจสมดุล